Jak udzielić pomocy osobie poszkodowanej podczas wypadku?
Jak udzielić pomocy osobie poszkodowanej podczas wypadku?
Osoba będąca świadkiem wypadku jest zobowiązana do udzielenia pomocy osobie poszkodowanej, jeśli na miejscu nie ma jeszcze służb ratowniczych. Reguluje to Kodeks Karny, przewidując za nieudzielenie pomocy w warunkach, gdy jest to możliwe bez narażania własnego życia i zdrowia, karę pozbawienia wolności do lat trzech. Kara grozi również kierowcy, który zbiegł z miejsca wypadku po jego spowodowaniu. Chociaż wiadomo, że lepsze jest jakiekolwiek działanie od bezczynności, warto wiedzieć, jakie konkretnie czynności wykonać, by pomóc osobie poszkodowanej. Podstawowe informacje na ten temat znajdziesz w tym artykule.
Trzeba wyznaczyć kogoś odpowiedzialnego za to, by osoba lżej ranna pod wpływem szoku nie oddaliła się z miejsca wypadku przed przybyciem służb ratowniczych, kiedy my zajmujemy się innymi poszkodowanymi.
Przed ułożeniem poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej należy zdjąć mu okulary, jeśli je nosi. Kobiety w ciąży układa się na lewym boku, gdyż przy ułożeniu na prawym boku powiększona macica może utrudnić krążenie krwi.
Od czego zacząć?
Wydarzył się wypadek. Okoliczności mogą być różne, ale ogólne zasady postępowania są niezmienne. Zaczynamy od oceny, czy na miejscu zdarzenia jest bezpiecznie i nic nie grozi osobie poszkodowanej oraz udzielającej pomocy, a także świadkom wypadku. Jeśli był to wypadek komunikacyjny, trzeba zastosować odpowiednie oznakowanie (na przykład trójkąt ostrzegawczy), żeby nie doszło do kolejnej kolizji. Szybko ustalamy, ile jest osób poszkodowanych i z jakimi urazami mamy do czynienia. Wzywamy pogotowie ratunkowe, informując o miejscu i rodzaju zdarzenia, liczbie poszkodowanych oraz ich stanie. Podajemy swoje imię i nazwisko oraz numer telefonu. Jeśli ze względów bezpieczeństwa nie możemy dotrzeć do poszkodowanego, wzywamy pogotowie (112 lub 999), straż pożarną (998) i policję (997).
Jak szybko ocenić stan poszkodowanego?
Należy potrząsnąć poszkodowanego za ramiona i głośno zapytać „Co się stało, czy pan mnie słyszy”. Jeśli nie ma reakcji i poszkodowany jest nieprzytomny, układamy go na plecach, udrażniamy drogi oddechowe, a następnie sprawdzamy, czy oddycha, nasłuchując oddechu, wyczuwając wydech powietrza na policzku i obserwując ruchy klatki piersiowej. Jeśli poszkodowany nie oddycha, trzeba wezwać pogotowie i rozpocząć resuscytację. Jeżeli poszkodowany doznał urazu, który spowodował krwotok, konieczne jest jego zatamowanie za pomocą opatrunku uciskowego. Trzeba działać szybko, więc powinna być więcej niż jedna osoba udzielająca pomocy. Można poprosić o pomoc świadka zdarzenia.
Kiedy poszkodowany jest przytomny
Kiedy poszkodowany jest przytomny, trzeba zadać mu kilka ważnych pytań. Pytamy, co mu dolega, czy jest na coś uczulony i czy zażywa aktualnie jakieś leki (jeśli tak, to jakie). Ważne jest także, jakie ostatnio przebył choroby, czy aktualnie na coś choruje. Pytamy, jaki poszkodowany zjadł posiłek i kiedy to było oraz czy pamięta sam wypadek. Jednocześnie dokonujemy oceny urazu poprzez szybki ogląd kolejno wszystkich części ciała. Poszkodowanego należy ułożyć w pozycji bocznej bezpiecznej i wezwać pomoc. Stan poszkodowanego trzeba regularnie kontrolować i sprawdzać, czy nie stracił przytomności i czy oddycha. Aby nie dopuścić do wychłodzenia lub przegrzania poszkodowanego, używamy do przykrycia go folii NRC.
Kiedy poszkodowany jest nieprzytomny
Kiedy poszkodowany jest nieprzytomny, sprawdzamy, czy oddycha. Jeśli tak, układamy go w pozycji bocznej bezpiecznej i przykrywamy folią izotermiczną. Wzywamy pogotowie. Regularnie trzeba sprawdzać, czy zachowany jest oddech i krążenie, bo stan poszkodowanego może się pogorszyć.
Jeśli poszkodowany nie oddycha, wzywamy pogotowie i przystępujemy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Wykonujemy 30 uciśnięć klatki piersiowej, a następnie dwa oddechy ratownicze. Należy użyć maseczki do sztucznego oddychania z apteczki pierwszej pomocy. Resuscytację prowadzimy do momentu powrotu funkcji układu krążenia i oddechowego. W momencie przybycia służb ratowniczych nie przerywamy działań, dopóki nie upoważni nas do tego ratownik, przejmując resuscytację.
Jeżeli mamy do dyspozycji AED (automatyczny defibrylator zewnętrzny), wzywamy pogotowie, następnie podłączamy urządzenie i postępujemy zgodnie z poleceniami głosowymi.
O czym jeszcze trzeba pamiętać
Wezwanie pogotowia jest priorytetem. Jeśli podejmujemy resuscytację, prosimy inną osobę o wezwanie karetki. W przypadku, gdy jesteśmy sami, najpierw dzwonimy na pogotowie, a dopiero potem podejmujemy pozostałe działania.
* Ponieważ resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) to duży wysiłek, jeśli to możliwe, powinny wykonywać ją na zmianę dwie osoby.
* AED powinny się znajdować na dworcach kolejowych, lotniskach, w metrze czy centrach handlowych. Oznaczone są białym krzyżem na zielonym tle i białym sercem z zielonym znakiem błyskawicy. O defibrylator można zapytać ochronę danego obiektu.
* W czasie udzielania pierwszej pomocy obowiązkowe jest używanie rękawiczek medycznych.
