Jak sobie poradzić z agorafobią?
Jak sobie poradzić z agorafobią?
Agorafobia, czyli lęk przed otwartą przestrzenią, to dosłownie (z języka greckiego) „strach przed agorą”, czyli rynkiem miejskim. Oddaje to złożoną naturę tego zaburzenia, ponieważ chory boi się zarówno dużych przestrzeni, jak i tłumów. Osoba cierpiąca na agorafobię obawia się tego, co jej się może przydarzyć poza domem, oraz jest przekonana, że nie uzyska pomocy, gdyby na przykład zasłabła. Dlatego unika zatłoczonych galerii handlowych, dużych placów miejskich, ruchliwych ulic. Obawia się także podróżować środkami publicznego transportu, co powoduje, że staje się więźniem we własnym domu. Jak sobie poradzić z agorafobią, dowiesz się z tego artykułu.
Dlaczego agorafobię trzeba leczyć?
Agorafobia jest złożonym i bardzo poważnym zaburzeniem. Wiąże się ze skłonnością do napadów panicznego lęku i stopniowo ogranicza zakres swobody chorego, który obawia się każdej sytuacji, mogącej spowodować atak paniki. Ten lęk antycypacyjny powoduje, że stopniowo wycofuje się z różnych sytuacji i zaczyna unikać ludzi. W skrajnych przypadkach agorafobii chory czuje się bezpiecznie tylko we własnym pokoju, nie potrafi przejść do innych pomieszczeń w domu ani do drzwi wejściowych. Agorafobia wyłącza osobę chorą z życia społecznego, uniemożliwia normalne funkcjonowanie w rodzinie, pracę. Dlatego to zaburzenie trzeba leczyć.
Leczenie agorafobii
Leczeniem agorafobii zajmują się psychiatrzy i psychologowie. Można podejść do tego zaburzenia na dwa sposoby – zastosować leczenie farmakologiczne albo psychoterapię. W przypadku agorafobii podaje się różnego typu leki przeciwdepresyjne oraz środki działające doraźnie, redukujące lęk. Nie należy stosować żadnych leków bez konsultacji z lekarzem, ponieważ mogą one mieć działania niepożądane oraz powodować uzależnienie. Od farmakoterapii, która nie leczy przyczyn zaburzenia, skuteczniejsza jest na ogół psychoterapia. Oprócz tego ważna jest edukacja obejmująca wiedzę na temat agorafobii, technik relaksacyjnych oraz stylu życia.
Jak uniknąć uwięzienia we własnym domu?
Zaawansowana postać agorafobii nie pojawia się od razu. Na początku lęk chorego dotyczy tylko wybranych miejsc i sytuacji. W razie podejrzenia agorafobii należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą, który postawi diagnozę. Zanim jednak sięgniemy po leki, wiele możemy zrobić dla siebie sami. W leczeniu fobii bardzo efektywna jest metoda odwrażliwiania (desensytyzacja), dzięki której chory przestaje odczuwać lęk. Desensytyzacja polega na tym, że trzeba zmierzyć się z sytuacją podobną do tej, której się obawiamy, ale znacznie łatwiejszą. Po oswojeniu lęku można zrobić następny krok. Pomału okazuje się, że fobia została pokonana. Jeśli na przykład problemem jest wyjście z domu, nie zaczynamy od wycieczki samochodem do centrum handlowego, lęk byłby zbyt silny. Najpierw chory przyzwyczaja się do otwartych drzwi, potem wychodzi na zewnątrz, stopniowo oddala się od drzwi wejściowych, by wreszcie znaleźć się na ulicy. Każdy krok jest tu sukcesem. Metoda jest skuteczna, wymaga jedynie cierpliwości i wytrwałości.
Jak opanować atak panicznego lęku?
Napad paniki można opanować, kontrolując swój oddech. Należy unikać szybkiego i płytkiego oddychania, grożącego hiperwentylacją. Oddychać trzeba powoli, miarowo. Pomocne może być oddychanie do papierowej torby. Trzeba sobie uświadomić, że sam atak paniki nie jest groźny i nic się nie stanie, nie skupiać się na nim, zająć czymś innym (na przykład posłuchać muzyki). Objawy powinny minąć.
Co jeszcze można zrobić?
Gdy mamy do czynienia z agorafobią, bardzo pomocne są techniki relaksacyjne oraz medytacje. Dzięki uwalnianiu od napięcia i chaotycznej gonitwy myśli pozwalają one pokonać lęk. Należy unikać stresu i niepotrzebnego „nakręcania się”, zachowanie spokoju jest konieczne dla poprawy stanu zdrowia. Bardzo ważne jest zrozumienie mechanizmów zaburzenia, bo umożliwia to zracjonalizowanie przyczyn lęku, a tym samym wyeliminowanie go. Bardzo istotne jest przejście na zdrową dietę i unikanie nadmiaru cukru, kofeiny oraz alkoholu. Pomocne są także ćwiczenia fizyczne.
