Uprawa i zastosowanie cząbru

Aby cząber uzyskał swój typowy wzrost, czyli 25 – 30 centymetrów, potrzebuje nasłonecznionego i osłoniętego od wiatru miejsca. W przypadku uprawiania go w domu, o osłonięcie jest stosunkowo łatwo, jednak przy wystawianiu doniczki na balkon trzeba wziąć to pod uwagę, gdyż mocne podmuchy mogą zaszkodzić roślinie. Również podłoże jest dla cząbru niezwykle ważne, więc należy zapewnić mu dobrze przepuszczalną, żyzną glebę. Najlepiej, żeby była zasobna w wapń, wtedy nie trzeba będzie jej dodatkowo nawozić. Warto zapytać w kwiaciarni o odpowiednią ziemię albo poradzić się, co dodać, żeby miała ona odpowiednie składniki.

Cząber jest rośliną jednoroczną, a jego sadzenie powinno nastąpić w czasie kwietnia, najpóźniej w pierwszych dniach maja. Wtedy wkłada się do przygotowanej w doniczce ziemi nasiona, które zaczną stopniowo kiełkować. Roślina może pozostać cały czas w doniczce lub zostać przesadzona do ogrodu, jeżeli ma się stać podstawą uprawy ogrodowej. W takiej sytuacji do zmiany miejsca rośnięcia powinno dojść w czerwcu. Samo kwitnienie następuje od lipca do sierpnia. Wówczas na łodygach pokazują się kwiaty, które mogą być białe albo delikatnie liliowe, co czyni z cząbru nie tylko ziele, ale i ładną ozdobę.

Chociaż cząber można nawozić, nie jest to konieczne, podobnie jak przesadne podlewanie rośliny. Potrzebuje ona wody, jak każda, jednak nie przepada za jej nadmiarem, zwłaszcza że dobrze znosi suche dni. Nie lubi za to przesadzania, więc nie powinno przenosić się jej z miejsca na miejsce, ponieważ może nie zakwitnąć, a nawet uschnąć.

Roślinę można potraktować jako typowo ozdobną i zapachową, jednak warto zbierać ją i wykorzystać ususzone części do różnych kuchennych oraz leczniczych specyfików. Zbiera się przede wszystkim zielone, niezdrewniałe fragmenty z czubka rośliny albo całą część naziemną. W przypadku pierwszego sposobu można liczyć na szybki, ponowny wzrost i możliwość zebrania kolejnej porcji ziela. Pierwszy zbiór przeprowadza się w lipcu, drugi we wrześniu. Cząber może być suszony powiązany w pęczki lub rozłożony na lnianej szmatce w suchym, ciepłym miejscu. W przypadku suszenia mechanicznego, w suszarce, temperatura nie powinna być wyższa niż 40 stopni Celsjusza.

W cząbrze można znaleźć wiele przydatnych dla organizmu ludzkiego składników: witaminę C, flawonoidy, garbniki, olejki eteryczne, potas oraz magnez. Taki skład sprawia, że działa antybakteryjnie, przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Ma również zdolność hamowania biegunki. Działa zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, gdyż dodany do kąpieli olejek z cząbru łagodzi stany zapalne skóry. Obecnie częściej jest dodawany do potraw i wykorzystywany ze względu na swoje walory zapachowe niż jako lek. Łączy się go z ziemniakami, potrawami z fasoli i grochu, z nabiałem, a także dodaje do ziół prowansalskich, tworząc aromatyczną mieszankę ziołową.