Andrzejki – pochodzenie święta

Opiekun artykułu: justy
Advertising
Andrzejki – pochodzenie święta

Andrzejki – pochodzenie święta

Andrzejki są popularnym świętem obchodzonym w dzień świętego Andrzeja, czyli 30 listopada, jednak znane są przede wszystkim z wigilii poprzedzającej ten dzień. Jest to obecnie czas zabawy, spotkań ze znajomymi, bawienia się ostatni raz przed adwentem, lecz dawniej 29 listopada związany był przede wszystkim z wróżbami, które wykonywały panny, chcące dowiedzieć się więcej o swoim przyszłym zamążpójściu.

Advertising
Advertising
  • Święty Andrzej

    Święty Andrzej

    Patron tego istotnego dnia w kalendarzu wielu krajów to święty Andrzej, jeden z apostołów. Poszedł on za Jezusem, jeszcze gdy ten nie był znany jako Zbawiciel. Był przy nim cały czas, a po jego ukrzyżowaniu wyruszył głosić nauki Jezusa. Szczególnie upodobał sobie rejon Morza Czarnego, w którym nauczał. Podobnie jak wielu innych, zginął przez wzgląd na głoszone przez siebie poglądy oraz został ukrzyżowany na krzyżu w kształcie litery X. Jest obecnie patronem Szkocji, Grecji oraz Rosji, jednak szczególnymi względami darzy się go właśnie w Szkocji, która krzyż świętego Andrzeja umieściła w swoim herbie. Znany jest również jako wyjątkowy patron spraw dotyczących małżeństwa. Dodatkowo jest wsparciem dla zakochanych, wspiera plany matrymonialne oraz wysłuchuje próśb o potomstwo. W Szkocji jest obchodzony niezwykle hucznie, jest dniem wolnym i łączy się z licznymi festynami, marszami i koncertami.

  • Święto w Polsce

    Pomimo istnienia świętego Andrzeja w Polsce andrzejki przez długi czas kojarzone były z pogańskim świętem związanych z tajemniczością natury. Uważano, że tego dnia na świat wychodzą różnego rodzaju chochliki i duchy, co sprzyjało odprawianiu wróżb. Pierwsze oficjalne wzmianki o tym święcie, które początkowo zwane było Jędrzejkami, ponieważ imię Andrzej w języku polskim było odpowiednikiem Jędrzeja, pojawiły się dopiero w XVI wieku. Żeby zniwelować pogański wydźwięk obrzędów, które im towarzyszyły, powiązano stare wierzenia z nowymi, poddano je patronatowi świętego Andrzeja i uznano za istotny element roku liturgicznego.

  • Ciekawe świętowanie

    Ciekawe świętowanie

    Stare przysłowie związane z andrzejkami mówi „na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja”. Związane jest to z wróżbami, które odprawiały w wigilię dnia świętego Andrzeja. Przez wieki wiele obrzędów zostało zapomnianych, pojawiały się nowe, łączyły się ze starymi w jedno, jednak wszystkie miały jeden cel – powiedzieć pannom coś na temat ich przyszłego zamążpójścia. Imię przyszłego męża, zawód, rok zawarcia małżeństwa, liczba dzieci, wróżby miały informować o jednej z tych rzeczy i w zależności od regionu mogły być różne. Jednak najbardziej znana z nich, czyli lanie wosku, jest popularna i stosowana nawet dzisiaj, chociaż nie przepowiada już tylko męża, ale również inne rzeczy, np. podróże.

  • Katarzynki

    Ze względu na to, że dawniej Andrzejki były typowo kobiecym wieczorem, panowie musieli zadowolić się innym dniem. Była to wigilia dnia świętej Katarzyny z 24 na 25 listopada. Święta Katarzyna jest patronką cnotliwych mężczyzn, więc kawalerowie, którzy tego wieczora dokonywali wróżb, mogli dowiedzieć się więcej o swoich przyszłych żonach, jak również prosili świętą o to, aby trafiła im się kobieta gospodarna i piękna.